งานบริการห้องสมุด6.19

ประเภทของห้องสมุด

ห้องสมุดแห่งชาติ

ดำเนินการโดยรัฐบาลทำหน้าที่หลักคือรวบรวมหนังสือสิ่งพิมพ์และสื่อความรู้ทุกอย่างที่ผลิตขึ้นในประเทศ และทุกอย่างที่เกี่ยวกับประเทศไม่ว่าจะจัดพิมพ์ในประเทศใด ภาษาใด ทั้งนี้เป็นการอนุรักษ์สื่อความรู้ซึ่งเป็นทรัพย์สินทางปัญญาของชาติมิให้สูญไปและให้มีไว้ใช้ในอนาคตนอกจากรวบรวมสิ่งพิมพ์ในประเทศแล้ว ก็มีหน้าที่รวบรวมหนังสือที่มีคุณค่าซึ่งพิมพ์ในประเทศอื่นไว้เพื่อการค้นคว้าอ้างอิงตลอดจนทำหน้าที่เป็นศูนย์รวมบรรณานุกรมต่างๆและจัดทำบรรณานุกรมแห่งชาติออกเผยแพร่ให้ทราบทั่วกันว่ามีหนังสืออะไรบ้างที่ผลิตขึ้นในประเทศ ห้องสมุดแห่งชาติจึงเป็นแหล่งให้บริการทางความรู้แก่คนทั้งประเทศช่วยเหลือการค้นคว้า วิจัย ตอบคำถาม และให้คำแนะนำปรึกษาเกี่ยวกับหนังสือ 

ห้องสมุดประชาชน

 ห้องสมุดประชาชนดำเนินการโดยรัฐอาจจะเป็นรัฐบาลกลางรัฐบาลท้องถิ่นหรือเทศบาลแล้วแต่ระบบการปกครองของแต่ละประเทศตามความหมายเดิมห้องสมุดประชาชนเป็นห้องสมุดที่ประชาชนต้องการให้มีในชุมชน หรือเมืองที่เขาอาศัยอยู่ ประชาชนจะสนับสนุนโดยยินยอมให้รัฐบาลจ่ายเงินรายได้จากภาษีต่างๆ ในการจัดตั้ง และดำเนินการห้องสมุดประเภทนี้เป็นบริการของรัฐ จึงมิได้เรียกค่าตอบแทน เช่น ค่าบำรุงห้องสมุด หรือค่าเช่าหนังสือ ทั้งนี้เพราะถือว่าประชาชนได้บำรุงแล้ว โดยการเสียภาษีรายได้ให้แก่ประเทศ  

หน้าที่ของห้องสมุดประชาชนก็คือให้บริการหนังสือเพื่อการศึกษาตลอดชีวิต บริการข่าวสารความเคลื่อนไหวทางวิชาการและเหตุการณ์ต่างๆที่ประชาชนควรทราบส่งเสริมนิสัยรักการอ่านและการรู้จักใช้เวลาว่างให้เป็นประโยชน์ ให้ข่าวสารข้อมูลที่จำเป็นต้องใช้ในการปฏิบัติงานและการพัฒนาด้านต่างๆ ของแต่ละคนและสังคม 

ห้องสมุดของมหาวิทยาลัยและวิทยาลัย  
  เป็นห้องสมุดที่ตั้งอยู่ในสถานศึกษาระดับอุดมศึกษาทำหน้าที่ส่งเสริมการเรียนการสอนตามหลักสูตรโดยการจัดรวบรวมหนังสือและสื่อความรู้อื่นๆในหมวดวิชาต่างๆตามหลักสูตรช่วยเหลือในการค้นคว้าวิจัยของอาจารย์และนักศึกษาส่งเสริมพัฒนาการทางวิชาการของอาจารย์และนักศึกษา

โดยจัดให้มีแหล่งความรู้และช่วยจัดทำบรรณานุกรมและดัชนีสำหรับค้นหาเรื่องราวที่ต้องการแนะนำนักศึกษาในการใช้หนังสืออ้างอิงบัตรรายการ และคู่มือสำหรับการค้นเรื่อง 

ห้องสมุดโรงเรียน

 เป็นห้องสมุดที่ตั้งอยู่ในโรงเรียนมัธยมและโรงเรียนประถมศึกษามีหน้าที่ส่งเสริมการเรียนการสอนตามหลักสูตรโดยการรวบรวมหนังสือและสื่อความรู้อื่นๆตามรายวิชาแนะนำสั่งสอนการใช้ห้องสมุดแก่นักเรียนจัดกิจกรรมส่งเสริมนิสัยรักการอ่าน

แนะนำให้รู้จักหนังสือที่ควรอ่านให้รู้จักวิธีศึกษาค้นคว้าหาความรู้ด้วยตนเอง ให้รู้จักรักและถนอมหนังสือและเคารพสิทธิของผู้อื่นในการใช้ห้องสมุด

และยืมหนังสือซึ่งเป็นสมบัติของทุกคนร่วมกันร่วมมือกับครูอาจารย์ในการจัดชั่วโมงใช้ห้องสมุดจัดหนังสือและสื่อการสอนอื่นๆ ตามรายวิชาให้แก่ ครูอาจารย์ 

ห้องสมุดเฉพาะ

คือห้องสมุดซึ่งรวบรวมหนังสือในสาขาวิชาบางสาขาโดยเฉพาะ มักเป็นส่วนหนึ่งของหน่วยราชการ องค์การ บริษัทเอกชน หรือธนาคาร ทำหน้าที่จัดหาหนังสือและให้บริการความรู้ ข้อมูล และข่าวสารเฉพาะเรื่องที่เกี่ยวข้องกับการดำเนินงานของหน่วยงานนั้น  
ห้องสมุดเฉพาะจะเน้นการรวบรวมรายงานการค้นคว้าวิจัย วารสารทางวิชาการ และเอกสารเฉพาะเรื่องที่ผลิตเพื่อการใช้ในกลุ่มนักวิชาการบริการของห้องสมุดเฉพาะจะเน้นการช่วยค้นเรื่องราว ตอบคำถาม แปลบทความทางวิชาการ จัดทำสำเนาเอกสาร ค้นหาเอกสาร จัดทำบรรณานุกรมและดัชนีค้นเรื่องให้ตามต้องการ จัดพิมพ์ข่าวสารเกี่ยวกับสิ่งพิมพ์เฉพาะเรื่องส่งให้ถึงผู้ใช้ จัดส่งเอกสารและเรื่องย่อของเอกสารเฉพาะเรื่องให้ถึงผู้ใช้ตามความสนใจ

 

ความหมายของงานบริการห้องสมุด

คืองานที่ห้องสมุดจัดทำขึ้นเพื่ออำนวยความสะดวกแก่ผู้ใช้ในด้านการอ่านการค้นคว้าหาความรู้และส่งเสริมการอ่านให้กว้างขวางและทั่วถึง เพื่อให้ผู้ใช้ได้รับสารสนเทศอย่างรวดเร็ว ความสำคัญของงานบริการห้องสมุด งานบริการเป็นหัวใจสำคัญของห้องสมุด เป็นงานที่เกี่ยวข้องกับผู้ใช้ทุกระดับ สำหรับงานบริการของห้องสมุดโรงเรียน มีส่วนสำคัญที่ทำให้นักเรียน ผู้ปกครองและชุมชน มาใช้ห้องสมุดมากขึ้น งานบริการเป็นงานที่ห้องสมุดทำขึ้น เพื่อส่งเสริมสนับสนุนการเรียนการสอน ให้นักเรียนเกิดการเรียนรู้ รู้จักศึกษาค้นคว้าด้วยตนเอง ใช้ประโยชน์จากการอ่านเพื่อเพิ่มพูนความรู้ ตลอดจนนำความรู้ไปประยุกต์ใช้ให้เกิดประโยชน์ในชีวิตประจำวันได้เป็นอย่างดี    วัตถุประสงค์ของงานบริการห้องสมุด

 

1. เพื่อส่งเสริมการอ่าน 2. เพื่ออำนวยความสะดวกแก่ผู้ใช้ห้องสมุด 3. เพื่อสนับสนุนการเรียนการสอนให้เกิดประโยชน์อย่างเต็มที่และคุ้มค่า  4. เพื่อให้เกิดความรู้ ความเพลิดเพลิน พัฒนาสมองให้มีสติปัญญาเฉลียวฉลาด

 บริการของห้องสมุด

1. บริการยืม - คืน 2. บริการช่วยตอบคำถามและช่วยค้นคว้า 3. บริการยืม - คืนระหว่างห้องสมุด 4. บริการสืบค้นข้อมูลจากฐานข้อมูล 5. บริการยืมหนังสือสำรอง 6. บริการแฟ้มเอกสารประกอบการเรียนรายวิชาต่างๆ 7. บริการถ่ายเอกสาร 8. บริการรายงานวิชาต่างๆ 9. บริการวารสารและหนังสือพิมพ์ 10.บริการ Book Delivery 11.บริการ Book Suggestion 12.บริการ Renew 13.บริการจองหนังสือ 14.บริการสื่อมัลติมีเดีย ปรัชญาของงานบริการห้องสมุด Ranganathan 5 lwas 1.หนังสือมีไว้ให้ใช้ 2.ผู้อ่านแต่ละคนได้หนังสือที่ตนจะอ่าน 3.หนังสือทุกเล่มมีผู้อ่าน 4.ประหยัดเวลาของผู้อ่าน 5.ห้องสมุดเป็นสถานที่มีการพัฒนาอย่างต่อเนื่อง Gorman Librarianship 1.ห้องสมุดมีไว้เพื่อให้บริการมนุษยชาติ 2.ยอมรับการสื่อสารความรู้ทุกรูปแบบ 3.ใช้เทคโนโลยีอย่างชาญฉลาดเพื่อเสริมสร้างบริการ 4.เปิดเสรีในการเข้าถึงความรู้ 5.เคารพรับสิ่งที่ผ่านมา และสร้างอนาคต